Dat hij in de modder dit werk wil doen, maakt me trots
«De hopscheutjes één voor één plukken en een achttal keer wassen, dat is intensief werk.» De start van het nieuwe oogstseizoen van het ‘witte goud’ betekent lange en harde dagen voor Paul (77) van Hopscheuten Temmerman. Aan zijn zijde staat sinds kort kleinzoon Jelle (19), die met veel energie de fakkel overneemt. «Trots om het harde, ouder- wetse werk van opa verder te zetten, maar ik ga ook vernieuwen», klinkt het ambitieus bij Jelle. Wij mochten mee in de modder om de eerste kilogram hopscheuten van dit jaar plukken.
De kunst van het telen van hopscheuten zit diepgeworteld in de familie Temmerman. Het is een uniek gebeuren, want nergens anders ter wereld belanden hopscheuten – de smaak die ietwat aan noten doet denken – nog op een bord zoals in ons land. Waar elders de scheuten gewoon als het begin van een hopplant wordt gezien, vormt die hier een exclusieve lekkernij.
Van 170 hectare hop in Vlaanderen, wordt slechts twintig hectare voor hopscheuten gebruikt. Daar weet hopboer Paul Temmerman alles van. Al zeventig jaar zit hij in de sector, waarvan de voorbije vijftig jaar met een eigen veld aan Sluis in Opdorp.
In weer en wind
Maar voor die delicatesse een exclusief Oost- en West-Vlaams streekproduct op een bord belandt, gaat er loodzware handenarbeid aan vooraf. In weer en wind. Bij onze afspraak zitten Paul en kleinzoon Jelle op handen en knie- en in de natte aarde. Terwijl het heel de tijd regent, plukken ze stuk voor stuk de hopscheuten. Het zijn de ondergrondse uitlopers van een oude hopplant. Heel fragiel is die delicatesse. Ondertussen weet ook Jelle hoe zwaar de stiel is, want hij neemt de zaak van opa Paul over legt hij uit.
Het seizoen is bovendien heel kort, vult Paul Temmerman aan. In principe rekenen we op een zestigtal plukdagen om alle hopscheuten te oogsten. Dat is van eind februari tot midden april. Nauwlettend houden we het veld in het oog om er meteen bij te zijn als de eerste hopscheuten hun kopjes laten zien boven de aarde. Dat is het startschot voor het nieuwe seizoen. Vanaf dan is het alle hens aan dek, van ’s morgens tot ’s avonds. Of het nu waait, koud is, regent… We slaan geen dag over. Je zou denken dat we hopen op de zon, maar te veel daarvan is ook niet goed. Want dan groeien de scheuten te snel. En voor wie denkt dat we al die overige maanden dan op onze lauweren rusten: die denken maar best iets anders, want het hele jaar door moeten we het veld verzorgen om onze oogst te verzekeren.
Ik heb er hier al veel op het veld zien toekomen. Maar voor ze er goed en wel aan begonnen waren, gaven ze er al de brui aan
PAUL TEMMERMAN
Paul weet waar hij over spreekt. Hij was amper zeven jaar toen hij al meehielp om hopscheuten te oogsten. Niet van mogen, maar van moeten, lacht hij. Het is allemaal begonnen bij overgrootvader Rufien, mijn vader dus. De familie was actief in de omgeving van Erembodegem. Maar vijftig jaar geleden startte ik mijn eigen bedrijf Hopscheuten Temmerman in Opdorp, samen met mijn vrouw Hilde. De zandgrond hier bleek ideaal om een product met een rijke en verfijnde smaak voort te brengen. Al ben ik wel de enige hopboer in deze streek.
Met de paplepel
Die vijftigjarige familietraditie is kleinzoon Jelle nu van plan om voort te zetten. Ik ben als het ware groot geworden tussen de hopscheuten, legt de jongeman uit. Het werd me met de paplepel meegegeven. Als kind liep ik veel op het veld rond en hielp mee. Ik voelde me altijd gelukkig dan. School blijkt niet echt mijn ding te zijn, maar voor de hopscheuten wil ik me wel smijten. Ik ben vastberaden om opa trots te maken, nu ik de fakkel van hem overneem. Maar ik blijf voorlopig wel bescheiden. Ik heb van opa Paul de stiel geleerd, maar ik besef dat ik er nog maar twintig procent van ken.
De afgelopen tien jaar werd er al gezocht naar een geschikte overne- mer voor het bedrijf, maar niet ge- vonden. Tot Jelle zich nu aandient. Grootvader Paul is alvast fier op zijn kleinzoon. Ik heb er hier al veel op het veld zien toekomen. Maar voor ze er goed en wel aan begonnen waren, gaven ze er al de brui aan, zegt hij. Net omdat het geen evidentie, maar vooral heel zwaar werk is. Dat Jelle de zaak wil voortzetten, maakt me wel trots. Hij heeft de familiepassie in zich.
Vernieuwing
Jelle is vastberaden om Hopscheuten Temmerman een mooie toekomst te geven. De nalatenschap van opa, daar moet ik het beste van maken, zegt hij. Een nieuwe generatie betekent ook wel vernieuwing. Zo is er een website gelanceerd, kan er online besteld worden en zijn we aanwezig op sociale media. We investeren ook in een nieuwe, unieke vacuumverpakkingmachine om de delicate hopscheuten nog verser te kunnen bewaren. Jelle is het levende bewijs dat jonge mensen, ondanks de perikelen en moeilijkheden in de sector, toch nog voor deze stiel durven kiezen. Ik laat me niet afschrikken, zegt hij. Ik ben vooral heel trots dat ik dit kan en mag doen. Mijn hart zit vol passie voor het familiebedrijf. Het voelt fantastisch om deel uit te maken van een verhaal dat al generaties teruggaat. En ik ben enthousiast om deze traditie van hop- scheuten voort te zetten. Ik kan nog blijven rekenen op de goede raad en steun van opa. Samen zorgen we ervoor dat dit witte goud nog lang op de borden van fijnproevers mag belanden.
